Heb je ooit auto’s zien slingeren op de weg? Misschien denk je aan iemand die te diep in het glaasje heeft gekeken of wiens telefoon aan zijn handen lijkt vastgeplakt. Maar soms is de reden iets totaal anders: een dove bestuurder!

Een voorbeeld: Een dove bestuurder gebaart met zijn vriend naast hem, en daardoor slingert de auto een beetje. De politie houdt hem aan en vraagt: ‘’Heeft u gedronken?’’ Zijn reactie? ‘’Wat, nee! Ik was gewoon aan het gebaren!’’ Dus, als je ooit een auto beetje ziet slingeren met veel handbewegingen, weet je: het is waarschijnlijk een dove bestuurder, niet een dronken of mobielverslaafde bestuurder.

Rijden met je ogen.

Heb je je ooit afgevraagd of dove mensen wel kunnen autorijden? Wist je dat dove mensen veel beter kunnen autorijden dan jij denkt? Denk er eens over na: in plaats van te vertrouwen op geluid, hebben dove mensen hun ogen vanaf hun geboorte ontwikkeld tot een soort superkracht. Dove mensen gebruiken hun ogen als hun primaire zintuig om de wereld waar te nemen. Van jongs af aan zijn ze gewend om constant alert te zijn op visuele signalen zoals gebaren, gezichtsuitdrukkingen en bewegingen in hun omgeving.

Omdat doven veel op hun ogen vertrouwen, zijn ze getraind om supersnel visuele prikkels op te merken – zelfs in de hoeken van hun zicht. Hun zicht is vaak zo scherp dat ze iemand kunnen zien zwaaien vanuit hun ooghoek, bijna alsof ze een ingebouwde 'achteruitkijkspiegel' hebben! Dat betekent dat ze altijd alert zijn op hun omgeving. Waar jij eerst reageert op geluiden en dan op wat je ziet, zijn zij scherp gefocust op bewegingen.

Klik hier voor de Instagram video!

De weg zien in plaats van horen.

En hoe zit het met sirenes en getoeter? In plaats van te vertrouwen op geluiden zoals sirenes of getoeter, letten zij scherp op visuele signalen en veranderingen in de omgeving. Denk hierbij aan: flitsende lichten, lichaamstaal, gebaren en bewegingen van voertuigen. Dove mensen hebben snelle reflexen ontwikkeld en merken snel veranderingen en details in de omgeving op. Dove mensen vertrouwen sterk op hun zij- en achteruitkijkspiegels. Ze controleren deze vaker dan horende bestuurders, waardoor ze altijd op de hoogte zijn van wat er achter hen gebeurt. Een ander voordeel is dat dove bestuurders vaak minder worden afgeleid door geluidsprikkels, zoals muziek of achtergrondgeluiden. Dit stelt hen in staat om volledige aandacht op de weg en hun omgeving te richten.

In gesprek met een dove bestuurder: Younes el Ouarti.

Younes is doof en transport chauffeur, wat betekent dat hij vaak op de weg te vinden is. Hij slaagde in één keer voor zijn rijexamen - petje af!

Tijdens de rijlessen communiceerde hij zonder hulpmiddelen met zijn rijinstructeur door gebruik te maken van lichaamstaal en het aanwijzen van dingen. Als Younes iets niet helemaal begreep, stopten ze even op een veilige plek. De instructeur gebruikte dan een kleine whiteboard en stift om alles uit te leggen. Er waren geen communicatieproblemen. De rijinstructeur behandelde Younes als ieder ander. Hij zei: ‘’Ik weet dat je doof bent, maar dat verandert niks aan hoe ik je behandel. We vinden gewoon een andere manier om te communiceren.’’

Daarnaast volgt Younes rijlessen voor vrachtwagens. Hij heeft een interessant hulpmiddel: een trillende armband. Wanneer Younes zijn vrachtwagen achteruit wil rijden, staat zijn instructeur vaak buiten om te letten op de situatie. Omdat de instructeur natuurlijk niet kan roepen dat Younes moet stoppen, heeft hij een handige oplossing. De instructeur drukt op een knop, waardoor de armband van Younes begint te trillen. Dit is het signaal voor Younes om te stoppen, zodat hij altijd weet wanneer hij moet stoppen, handig he!

Younes heeft ook een grappige situatie meegemaakt. Op een dag reed hij 60 km per uur op een weg waar 100 km per uur was toegestaan, Hij had niet door dat hij te langzaam reed en vroeg zich af waarom zoveel auto’s achter hem zaten. Totdat de politie hem inhaalde en gebaarde: ‘’Rij sneller!’’ Op dat moment besefte Younes: Oh, ik rij te langzaam! Door hem ontstond er een kleine file - oeps!

De unieke vaardigheden van dove bestuurders.

Nu terug op de vraag: Kunnen dove mensen auto rijden? Het antwoord is ja! Sterker nog, dove mensen kunnen vaak beter rijden dan horenden. Ze gebruiken hun ogen als belangrijkste zintuig en hebben een scherp perifere zicht, waardoor ze snel bewegingen en veranderingen in hun omgeving opmerken. Dit maakt hen alert en veilig op de weg.

Kunnen doven ook motorrijden of vrachtwagens rijden? Ook dat kunnen ze zeker! Dove mensen kunnen in alle voertuigen rijden, van auto’s tot vrachtwagens en motoren. Dove bestuurders laten zien dat beperkingen juist nieuwe mogelijkheden creëren. Wat hen bijzonder maakt, is hun vermogen om zich aan te passen en hun zicht te gebruiken om de wereld op een andere manier te ervaren. Ze bewijzen dat communicatie meer is dan geluid.

Wil je meer leren over gebaren in het verkeer en veiligheid? We hebben dan iets voor je! Op onze Online Leeromgeving behandelen we de woorden, zinnen en gesprekken die te maken hebben met het verkeer, veiligheid en vervoersmiddelen! Klik op de onderstaande button om verder te ontdekken!